Część pierwszą przeczytasz TUTAJ.
Drugą część przeczytasz TUTAJ.
Dokumentowanie i monitorowanie
Wytyczne: Dokumentowanie wszystkich działań: Zapisuj wszystkie działania związane z próbami odzyskiwania danych, w tym używane narzędzia i techniki. Może to pomóc w uniknięciu działań, które mogą prowadzić do dalszego uszkodzenia nośnika.
Źródło: Data Recovery Documentation Best Practices
Przestrzeganie powyższych praktyk może pomóc w minimalizowaniu ryzyka dalszego uszkodzenia nośników i zwiększyć szanse na skuteczne odzyskanie danych.
Komentarz:
- Ogólnikowa i wymijająca odpowiedź. Nie ma takiego urządzenia „Data Recovery Workstations”. To po prostu anglojęzyczne określenie stanowiska pracy, jakiego istotnym elementem jest komputer (tak, zwykły, standardowy...zazwyczaj PC) z zainstalowanym odpowiednim oprogramowaniem i często wyposażony w dodatkowe urządzenia.
- Nie to, żeby dbałość o odpowiednie przechowywanie i transportowanie nośników nie było ważne, ale typową przyczyną krytycznych dla odzyskiwania danych błędów są nieumiejętne i nieprzemyślane inwazyjne ingerencje, jak np. mechaniczne przekładanie podzespołów w nadziei, że dysk zadziała albo przegrzewanie układów pamięci Flash-NAND. Tak, warto zadbać o odpowiednie warunki transportu i przechowywania nośników, ale naprawdę nic złego się nie stanie, kiedy SSD spadnie ze stołu (w przypadku dysków twardych jest dużo gorzej...), za to warto byłoby wspomnieć o ochronie ESD.
- HD Sentinel i Crystal Disk Info słabo mi korespondują z dokładną diagnostyką (zob. Security Magazine 2(11)/2023 i 2(23)/2024). Są to programy przeznaczone do bardziej pobieżnej diagnostyki. Dokładna diagnostyka powinna być prowadzona jak najbliżej sprzętu. To nie tylko wyświetlenie parametrów SMART (zob. Security Magazine 8(29)/2024), czy skan powierzchni, ale też np. kontrolki rejestru stanu i rejestru błędów (zob. Security Magazine 7(28)/2024). W tym zastosowaniu daleko lepiej sprawdzą się MHDD lub Wiktoria. W przypadku dysków Seagate istotne znaczenie diagnostyczne ma możliwość wykorzystania terminala szeregowego. Brakuje też informacji pozwalających na samodzielną diagnostykę uszkodzeń mechanicznych i elektronicznych. Natomiast na plus sugestia, by nie podejmować samodzielnych prób naprawy.
- Wykonanie obrazu dysku (kopii posektorowej) jeśli jego stan na to pozwala, jest jak najbardziej wskazanym działaniem. Zaproponowane narzędzia też są całkiem sensowne.
- Skorzystanie z usług profesjonalistów w sytuacji, kiedy nie mamy odpowiednich możliwości samodzielnego rozwiązania problemu nie jest głupim pomysłem.
- Dokumentowanie podejmowanych działań i ich rezultatów może pomóc w unikaniu powtarzania błędów w przyszłości. Pozwala też uniknąć powtarzania już podejmowanych czynności, a także ułatwia zrozumienie problemu, w tym przyczyny powstania usterek wtórnych, jeśli stwierdzimy, że zadanie nas przerasta i pora oddać je w ręce profesjonalisty. Ale niespecjalnie uchroni nas przed pogarszaniem stanu nośnika i błędami popełnianymi na bieżąco.
Ogólna ocena odpowiedzi: dostateczna.
Uzasadnienie:
Udzielenie sensownej odpowiedzi przerasta SzI. Konfabulacja o „Data Recovery Workstations” najprawdopodobniej pochodzi z anglojęzycznych stron biznesowych firm zajmujących się odzyskiwaniem danych. To określenie bardziej języka marketingowego, niż technicznego. Zalecenia odnośnie przechowywania i transportowania nośników są niepełne i nie do końca adekwatne, a okrągłe zdania o pełnej diagnostyce zostały okraszone mało szczęśliwym wyborem sugerowanych narzędzi. Natomiast pozytywnie należy ocenić zalecenie wykonania kopii posektorowej i dobór narzędzi do tego zadania.
Narzędzia do odzyskiwania danych z nośników
Prompt:
Jakie narzędzia mogę wykorzystać do odzyskiwania danych z oryginalnych nośników? Proszę o informacje na temat dostępnych rozwiązań oraz źródła, które potwierdzają ich skuteczność.
Odpowiedź:
Odzyskiwanie danych z oryginalnych nośników wymaga użycia odpowiednich narzędzi, które mogą pomóc w różnych sytuacjach, takich jak uszkodzenia systemu plików, awarie sprzętu czy przypadkowe usunięcia plików. Oto przegląd najskuteczniejszych narzędzi do odzyskiwania danych, które są szeroko stosowane i rekomendowane:
1. Recuva
Opis: Recuva to popularne narzędzie do odzyskiwania danych, które jest w stanie przywrócić pliki usunięte z kosza, a także z dysków twardych, kart pamięci i innych nośników.
Funkcje:
- Przywracanie usuniętych plików
- Obsługuje różne systemy plików (NTFS, FAT)
- Możliwość skanowania głębokiego
Źródło: Recuva Official Website
2. PhotoRec
Opis: PhotoRec jest narzędziem do odzyskiwania plików, które działa na zasadzie analizy surowych danych z nośników. Jest szczególnie skuteczny w odzyskiwaniu plików z uszkodzonych systemów plików.
Funkcje:
- Odzyskiwanie różnorodnych typów plików
- Obsługuje wiele systemów plików
- Pracuje w trybie tylko do odczytu
Źródło: PhotoRec Official Website
3. TestDisk
Opis: TestDisk to narzędzie służące do odzyskiwania partycji i naprawy tabeli partycji. Jest przydatne w przypadku uszkodzeń związanych z partycjonowaniem lub błędami systemu plików.
Funkcje:
- Odzyskiwanie usuniętych partycji
- Naprawa uszkodzonych tabel partycji
- Obsługuje wiele systemów plików
Źródło: TestDisk Official Website
4. EaseUS Data Recovery Wizard
Opis: EaseUS Data Recovery Wizard to zaawansowane narzędzie do odzyskiwania danych, które oferuje szeroką gamę opcji odzyskiwania danych z różnych typów nośników i systemów plików.
Funkcje:
- Odzyskiwanie danych z różnych typów nośników (dyski twarde, SSD, karty pamięci)
- Obsługuje odzyskiwanie z usuniętych lub sformatowanych partycji
- Wbudowany podgląd plików przed odzyskaniem
Źródło: EaseUS Data Recovery Wizard Official Website
5. R-Studio
Opis: R-Studio to kompleksowe narzędzie do odzyskiwania danych, które obsługuje wiele systemów plików i oferuje zaawansowane funkcje analizy i naprawy uszkodzonych partycji.
Funkcje:
- Zaawansowane opcje odzyskiwania danych
- Obsługuje różne systemy plików i nośniki
- Możliwość pracy w trybie zdalnym
Źródło: R-Studio Official Website
6. Ontrack EasyRecovery
Opis: Ontrack EasyRecovery to narzędzie do odzyskiwania danych, które oferuje szeroką gamę funkcji, od prostego odzyskiwania plików po zaawansowane odzyskiwanie z uszkodzonych dysków i systemów plików.
Funkcje:
- Obsługuje wiele systemów plików
- Oferuje funkcje skanowania głębokiego
- Wspiera odzyskiwanie z nośników RAID
Źródło: Ontrack EasyRecovery Official Website
7. Disk Drill
Opis: Disk Drill to narzędzie do odzyskiwania danych, które obsługuje wiele typów nośników i systemów plików, oferując zarówno darmową, jak i płatną wersję z dodatkowymi funkcjami.
Funkcje:
- Przywracanie danych z różnych systemów plików i nośników
- Możliwość skanowania głębokiego
- Przyjazny interfejs użytkownika
Źródło: Disk Drill Official Website
8. Acronis True Image
Opis: Acronis True Image to narzędzie do tworzenia kopii zapasowych oraz odzyskiwania danych, które może pomóc w przywracaniu danych z kopii zapasowych oraz w odzyskiwaniu danych z uszkodzonych nośników.
Funkcje:
- Tworzenie pełnych obrazów dysków
- Odtwarzanie danych z kopii zapasowych
- Obsługuje różne typy nośników
- Źródło: Acronis True Image Official Website
Każde z tych narzędzi ma swoje unikalne funkcje i zastosowania, które mogą być przydatne w różnych scenariuszach odzyskiwania danych. Wybór odpowiedniego narzędzia zależy od specyficznych potrzeb i rodzaju uszkodzenia nośnika.
Komentarz:
W zdaniu „Oto przegląd najskuteczniejszych narzędzi do odzyskiwania danych, które są szeroko stosowane i rekomendowane:” słowo „najskuteczniejszych” jest nieadekwatne. Z czysto technicznego punktu widzenia jest to przegląd programów o zupełnie losowych walorach. Ich wybór można tłumaczyć wyłącznie ich odpowiednim wypromowaniem i popularnością w internecie. Spośród wszystkich wymienionych programów na miano profesjonalnego zasługuje wyłącznie R-Studio. Natomiast całkowitym nieporozumieniem jest umieszczenie w tym zestawieniu Acronis True Image, jaki nie jest programem do odzyskiwania danych, ale do wykonywania i przywracania kopii zapasowych.
Pozostałe programy (prócz Testdisku, do jakiego obsługi trzeba być piśmiennym), to proste automaty o losowej skuteczności, jakie nawet orangutan mógłby obsługiwać. Z różnym skutkiem, gdyż dla niemal każdego z tych programów (prócz Photorec) znam przypadek, kiedy problemy z obsługą uszkodzonych struktur logicznych skończyły się sformatowaniem partycji, co jest bardzo poważnym błędem o potencjalnie krytycznych konsekwencjach dla skuteczności odzyskiwania danych. Na marginesie – w zestawieniu brakuje choćby jednego programu od firmy Stellar Data Recovery (faktycznego autora programu „Ontrack Easy Recovery” i kilku innych narzędzi firmowanych przez Ontrack), co jasno wskazuje, że dla znalezienia się w tym zestawieniu marketingowa skuteczność jest znacznie ważniejsza od walorów technicznych.
Ogólna ocena odpowiedzi: dostateczna.
Uzasadnienie: Jest to zupełnie losowy wybór programów do odzyskiwania danych, oparty najprawdopodobniej o wyniki wyszukiwarki internetowej, a więc w większym stopniu uwzględniający skuteczność marketingu autorów (lub w przypadku Ontracka...promotora? dystrybutora? — nie jest to plagiat, bo jak się dokładnie wczytać, faktyczny autor programu jest w nim wskazany) niż rzeczywiste walory samych programów. W dodatku Acronis True Image w tym zestawieniu odziera ze złudzeń, że SzI jest w stanie w swych konfabulacjach zachować spójność i adekwatność odpowiedzi.
Przywracanie danych po ataku ransomware
Prompt:
Jakie są najskuteczniejsze techniki przywracania danych z oryginalnych nośników po ataku ransomware? Proszę o najnowsze rekomendacje oraz źródła.
Odpowiedź:
Odzyskiwanie danych po ataku ransomware jest skomplikowanym procesem, który wymaga zastosowania specyficznych technik i narzędzi. Poniżej przedstawiam najskuteczniejsze techniki przywracania danych po ataku ransomware, wraz z najnowszymi rekomendacjami i źródłami, które potwierdzają ich skuteczność:
1. Wykorzystanie Kopii Zapasowych
Opis: Jeśli posiadasz aktualne kopie zapasowe danych, możesz je przywrócić, aby odzyskać dane sprzed ataku ransomware. To najskuteczniejsza metoda, o ile kopie zapasowe nie zostały również zaszyfrowane przez ransomware.
Rekomendacje:
- Sprawdzenie integralności kopii zapasowych: Upewnij się, że kopie zapasowe są kompletne i mogą być przywrócone bez problemów.
- Przywracanie na czysty system: Zainstaluj system operacyjny na świeżym nośniku i przywróć dane z kopii zapasowych, aby uniknąć ryzyka reinfekcji.
Źródła: Cybersecurity and Infrastructure Security Agency (CISA) — Backup and Recovery
2. Użycie Narzędzi do Decryptacji
Opis: Istnieją narzędzia opracowane przez firmy bezpieczeństwa i organizacje non-profit, które mogą pomóc w odszyfrowaniu plików zainfekowanych przez niektóre rodzaje ransomware.
Rekomendacje:
- No More Ransom Project: Sprawdź stronę No More Ransom w celu znalezienia narzędzi decryption dla konkretnego ransomware.
- Kaspersky Ransomware Decryptor: Narzędzie to jest skuteczne w przypadku wielu znanych rodzin ransomware. Kaspersky Ransomware Decryptor
Źródła: No More Ransom Project, Kaspersky Ransomware Decryptor
3. Analiza i Usunięcie Ransomware
Opis: Przed próbą przywracania danych ważne jest, aby usunąć ransomware z systemu, aby uniknąć dalszego szyfrowania danych.
Rekomendacje:
- Używanie narzędzi antywirusowych: Skorzystaj z oprogramowania antywirusowego, które może usunąć złośliwe oprogramowanie. Narzędzia takie jak Malwarebytes i Emsisoft Emergency Kit mogą być pomocne.
- Odzyskiwanie i czyszczenie: Użyj narzędzi takich jak Malwarebytes Anti-Malware oraz Emsisoft Emergency Kit do usunięcia zagrożenia.
Źródła: Malwarebytes, Emsisoft Emergency Kit
4. Wykorzystanie Odtworzenia z Chmury
Opis: Jeśli korzystasz z rozwiązań chmurowych do przechowywania danych, takich jak Google Drive, OneDrive czy Dropbox, możesz przywrócić wersje plików sprzed ataku ransomware.
Rekomendacje:
- Sprawdzanie wersji plików: Wiele usług chmurowych pozwala na przywracanie wcześniejszych wersji plików, co może być użyteczne w przypadku zainfekowanych danych.
- Konsultacja z dostawcą usług chmurowych: Skontaktuj się z dostawcą, aby uzyskać pomoc w przywracaniu danych i upewnić się, że ransomware nie rozprzestrzenił się w chmurze.
Źródła: Google Drive – Restore Files, OneDrive – Restore Files