Twórcy rękodzieła w polu zainteresowania przestępców
Rękodzieło to branża, która nieustannie przyciąga uwagę miłośników unikalnych produktów, ale niestety także internetowych oszustów. Orange CERT niedawno zwróciło uwagę na przypadek, w którym niewielka pracownia z Polski padła ofiarą socjotechnicznej manipulacji. Mała firma, specjalizująca się w tworzeniu dzierganych maskotek premium, udostępniała swoje prace na Facebooku, co wkrótce przyciągnęło uwagę oszusta.
Mechanizm działania przestępcy był pozornie prosty. Zainteresowany klient z zagranicy nawiązał kontakt w języku angielskim, deklarując chęć zakupu. Zaproponował płatność przez PayPal – popularny system używany w międzynarodowych transakcjach. Co ciekawe, nie negocjował ceny, nie zadawał szczegółowych pytań i zgodził się na wszystkie warunki. To mogło wydawać się podejrzane, ale w emocjach łatwo o przeoczenie sygnałów ostrzegawczych.
Oszustwo rozpoczęło się, gdy „klient” przesłał fałszywy zrzut ekranu rzekomego przelewu przez PayPal. Szybko okazało się jednak, że przelew nie obejmuje kosztów wysyłki. Wtedy oszust zasugerował, że sprzedawca musi uaktualnić swoje konto PayPal do statusu biznesowego, co wiąże się z dodatkowym przelewem w wysokości 200€.
Aby zwiększyć presję, oszust stosował różne manipulacje. „Czy mogę Pani zaufać?” – dopytywał, grając na emocjach ofiary i sugerując, że wpłaci dodatkowe pieniądze, jeśli tylko sprzedawca okaże lojalność i zwróci wpłaconą nadwyżkę. W rzeczywistości wszystko to było jedynie częścią socjotechnicznego planu, mającego na celu wyłudzenie pieniędzy.
Jak rozpoznać oszustwo?
Schemat ten nie jest nowy, ale wciąż zaskakuje wielu przedsiębiorców i twórców rękodzieła. Istnieje kilka sygnałów, które powinny wzbudzić czujność. Przede wszystkim należy zwracać uwagę na adres e-mail, z którego nadchodzą wiadomości. Często oszuści wykorzystują konta o długich, niezrozumiałych nazwach, które na pierwszy rzut oka mogą przypominać autentyczne adresy firm takie jak PayPal, ale w rzeczywistości są tworzone w darmowych serwisach, np. Gmailu. Kolejnym niepokojącym elementem jest presja czasu, która towarzyszy transakcji. Oszuści próbują wymusić szybkie decyzje, co ma utrudnić racjonalną ocenę sytuacji. Warto także zwrócić uwagę na brak szczegółowych pytań ze strony klienta. Prawdziwy kupujący często interesuje się produktem, pyta o jego parametry, wymiary czy materiały, a nie akceptuje wszystkiego bez zastrzeżeń.Przestępcy często korzystają z faktu, że ich ofiary są zbyt zajęte lub niedoświadczone w takich sytuacjach, by dokładnie sprawdzać autentyczność otrzymywanych wiadomości czy analizować ich treść.
Aby unikać tego rodzaju oszustw, warto stosować kilka prostych zasad. Przede wszystkim należy sprawdzać autentyczność adresów e-mail, zwłaszcza tych, które sugerują aktywności związane z finansami. Kolejnym krokiem jest unikanie podejmowania decyzji pod presją czasu – emocje związane z potencjalną sprzedażą nie powinny przesłaniać zdrowego rozsądku. Dobrym nawykiem jest także dokładna analiza szczegółów transakcji i weryfikacja, czy klient naprawdę jest zainteresowany produktem, czy jedynie próbuje wykorzystać nieuwagę sprzedawcy.
Dla twórców rękodzieła publikujących swoje prace w sieci dodatkowym zabezpieczeniem może być prowadzenie sprzedaży wyłącznie przez sprawdzone platformy, które minimalizują ryzyko kontaktu z oszustami.
Jak pokazują rozmowy na zamkniętych grupach rękodzielników, przypadki oszustw „na PayPal” zdarzają się coraz częściej. Warto pamiętać, że ostrożność w kontaktach z zagranicznymi klientami nie oznacza braku zaufania, lecz zdrowy rozsądek. Emocje związane z potencjalną sprzedażą nie powinny przesłaniać racjonalnej oceny sytuacji.
Zadbaj o swoje bezpieczeństwo, aby zamiast straty pieniędzy cieszyć się z kolejnych udanych transakcji. Jeśli coś wydaje się zbyt piękne, by było prawdziwe, zazwyczaj takie właśnie jest.
