– Przeprowadzone połączenie to dowód na to, że Polska staje się liderem w rozwoju technologii kwantowych. Opracowanie i wdrożenie własnego systemu QKD umacnia nasze bezpieczeństwo narodowe i suwerenność cyfrową. Dzięki polskim rozwiązaniom jesteśmy w stanie nie tylko chronić kluczowe systemy teleinformatyczne, ale także rozwijać sektor gospodarki opartej na innowacjach – podkreślił wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.
– Siły Zbrojne RP zaliczają technologie kwantowe do grupy tzw. technologii przełomowych, których rozwój może doprowadzić do powstania rozwiązań zmieniających współczesne pole walki. Z punktu widzenia potencjalnych zagrożeń jak również możliwości operacyjnych Polska musi być aktywnym i znaczącym graczem, aby nie znaleźć się na marginesie technologicznego rozwoju. Mamy potencjał naukowy w Wojskowej Akademii Technicznej i innych ośrodkach naukowych który możemy wykorzystać. Mamy także podmioty przemysłowe, które z powodzeniem dostarczają rozwiązania na bazie tych technologii – mówi wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz.
Kto uczestniczył w pierwszym połączeniu kwantowym?
W pierwszym polskim szyfrowanym połączeniu kwantowym uczestniczyli wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz oraz wiceminister cyfryzacji Paweł Olszewski.
– Zmiana zasad szyfrowania, którą umożliwia technologia kwantowej dystrybucji kluczy, otwiera nowy rozdział w zapewnianiu cyberbezpieczeństwa. Wprowadzenie tej technologii do systemów administracji publicznej, sektora obronnego i gospodarki pozwoli nam budować odporną na przyszłe zagrożenia infrastrukturę komunikacyjną. Dzięki technologii QKD możemy tworzyć systemy komunikacyjne odporne na najnowocześniejsze zagrożenia, w tym ataki wykorzystujące komputery kwantowe. To rewolucja w myśleniu o bezpieczeństwie danych – dodał wiceminister cyfryzacji Paweł Olszewski.
W ramach testów połączenia między Ministerstwem Cyfryzacji a Wojskową Akademią Techniczną wykorzystano dwa zestawy QKD oraz węzeł zaufany w NASK. Zastosowanie protokołu IPSEC z szyfrowaniem AES-256 zagwarantowało pełną ochronę przesyłanych danych przed nieautoryzowanym dostępem.
Rozwiązania te powstały w ramach projektu Optokrypt, który stanowi przykład nowoczesnego podejścia do zabezpieczania informacji. W obliczu rosnących zagrożeń cybernetycznych, zwłaszcza związanych z rozwojem komputerów kwantowych, zapewnienie bezpiecznej komunikacji na poziomie strategicznym ma kluczowe znaczenie dla ochrony państwa. Projekt został zainicjowany i jest nadzorowany przez Wojska Obrony Cyberprzestrzeni, które wyznaczają nowe standardy w dziedzinie bezpieczeństwa danych.
W realizację przedsięwzięcia zaangażowane były Wojskowa Akademia Techniczna jako lider projektu, a także firma TELDAT i NASK. Wynikiem ich współpracy jest system QKD, który oferuje bezprecedensowy poziom bezpieczeństwa w telekomunikacji. Technologia ta zapewnia pełną odporność na przechwycenie oraz nieautoryzowany dostęp do przesyłanych informacji, a jednocześnie stanowi istotny element europejskiego programu łączności satelitarnej.
– Rozwiązania powstałe w ramach projektu Optokrypt otwierają nowe możliwości dla sektora publicznego i prywatnego. Polska myśl technologiczna, stojąca za systemem QKD, zapewnia nam niezależność od zewnętrznych dostawców oraz zdolność do rozwijania kolejnych innowacji w dziedzinie komunikacji kwantowej. Warto również dodać, że pionierem teorii informacji kwantowej i współtwórcą kryptografii kwantowej jest Polak — profesor Artur Ekert – podkreślił Radosław Nielek, dyrektor NASK.
Polska liderem europejskiej sieci QKD
Polska odgrywa kluczową rolę w realizacji europejskiego projektu EuroQCI, który ma na celu stworzenie infrastruktury kwantowej dla krajów Unii Europejskiej. Jest to część szeroko zakrojonej inicjatywy Komisji Europejskiej, prowadzonej we współpracy ze wszystkimi 27 państwami członkowskimi oraz Europejską Agencją Kosmiczną (ESA). Projekt zakłada budowę światłowodowych sieci QKD na poziomie naziemnym, które będą zintegrowane z systemami satelitarnymi.
Polska dysponuje największą w Europie infrastrukturą do kwantowej dystrybucji kluczy – siecią Pionier-Q, obejmującą 1 770 km światłowodów. Utworzony na jej bazie szkielet sieci QKD łączy główne ośrodki, takie jak Warszawa, Poznań, Gdańsk, Kraków i Wrocław. W skali światowej plasuje to Polskę na drugim miejscu, tuż za Chinami. W rozwój technologii kwantowej komunikacji zaangażowane jest konsorcjum Pionier-Q (PCSS, NASK, ICM, WCSS, AGH, TASK) oraz inne krajowe podmioty, m.in. Creotech i Exatel, które współtworzą europejskie standardy cyberbezpieczeństwa.
Dzięki pracy polskich ekspertów opracowano pierwszą funkcjonalną wersję systemu QKD, co stanowi istotny krok w kierunku ochrony strategicznych danych państwowych oraz infrastruktury krytycznej. Rozwiązanie to umożliwia szyfrowaną komunikację między centrami danych oraz instytucjami administracji publicznej, gwarantując najwyższy poziom bezpieczeństwa wymiany informacji.
Projekt Optokrypt otwiera nowe możliwości nie tylko dla administracji państwowej, ale także dla sektora finansowego i obronnego. Technologia QKD może znaleźć zastosowanie w przyszłych rozwiązaniach, takich jak kwantowa łączność satelitarna czy ultra-bezpieczne usługi chmurowe, przyczyniając się do dalszego rozwoju cyfrowego bezpieczeństwa.
– Wojskowa Akademia Techniczna rozwija badania podstawowe w zakresie technologii fotonicznych układów kwantowych oraz prowadzi projekty badawczo-wdrożeniowe dotyczące technologii kwantowych w zastosowaniach wojskowych i gospodarce. Od ponad 70 lat kształcimy kadry wojskowe i cywilne przygotowując przyszłych inżynierów – dowódców, a także nową generację informatyków – informatyków kwantowych. A to wszystko dla poprawy bezpieczeństwa naszego kraju – powiedział Rektor-Komendant WAT gen. bryg. prof. dr hab. inż. Przemysław Wachulak.
Zdjęcie: Ministerstwo Cyfryzacji
