Cyberpolicja i jej cele
Zwalczanie cyberprzestępczości powinno się opierać na ograniczaniu skutków jej wpływu na społeczeństwo oraz identyfikowaniu zagrożeń pochodzących z sieci, a co za tym idzie na tworzeniu bezpieczniejszej cyberprzestrzeni.
Taki jest cel Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości (CBZC), które jest jednostką organizacyjną Policji. CBZC odpowiedzialne jest za realizację na obszarze całego kraju zadań w zakresie:
rozpoznawania i zwalczania przestępstw popełnionych przy użyciu systemu informatycznego, systemu teleinformatycznego lub sieci teleinformatycznej i zapobiegania tym przestępstwom, również wykrywania i ścigania sprawców tych przestępstw;
wspierania w niezbędnym zakresie jednostek organizacyjnych Policji w rozpoznawaniu, zapobieganiu i zwalczaniu tych przestępstw.
Centralnym Biurem Zwalczania Cyberprzestępczości kieruje Komendant Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości, który podlega Komendantowi Głównemu Policji.
Czyny przestępcze
Komisja Wspólnot Europejskich definiuje cyberprzestępczość jako czyny przestępcze dokonane przy użyciu sieci łączności elektronicznej i systemów informatycznych lub skierowane przeciwko takim sieciom i systemom, która przejawia się w trzech formach:
1. Tradycyjne formy działalności przestępczej (oszustwa, phishing itp.)
2. Publikacja nielegalnych treści (np. materiały nakłaniające do terroryzmu, przemocy czy seksualnego wykorzystania dzieci)
3. Przestępstwa typowe dla sieci łączności elektronicznej (czyny o dużym zasięgu i na masową skalę, które przed pojawieniem się internetu nie miały miejsca).
Generalnie można przyjąć, że przestępstwa cyber to takie, do popełnienia których konieczne jest użycie sieci informatycznej lub teleinformatycznej.
Ostatnie lata wyraźnie wskazują na wzrost czynów popełnionych w cyberprzestrzeni.
Haker? Przestępca
Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości w swoich działaniach nie używa pojęcia haker, nie jest to określenie ustawowe. Skupiamy się na czynach i przestępstwach popełnionych w sieci, wykryciu sprawców tych przestępstw i postawieniu ich przed sądem.
Jeśli chodzi o proces wykrywczy cyberprzestępstw, to trzeba wskazać, że działania te wymagają użycia specjalistycznego sprzętu czy oprogramowania. Takimi narzędziami dysponują funkcjonariusze CBZC, jednak jest to proces wymagający dużego nakładu czasu. Funkcjonariusze Biura przede wszystkim w początkowym okresie jego funkcjonowania skupiają się na dużych, najpoważniejszych sprawach. Przeprowadzili już kilkanaście realizacji na terenie całego kraju.
Zatrzymaliśmy blisko 30 osób, z których wobec 18 zastosowano środki zapobiegawcze w postaci tymczasowego aresztowania, w różnych kategoriach przestępstw: głównie oszustwa, ale również wykorzystywanie seksualne dzieci i rozpowszechnianie takich materiałów w sieci, czy fałszowanie certyfikatów „covidowych”. W swoich działaniach staramy się zachęcać wszystkich, którzy stali się celem cyberataku, aby każdą informację przekazywać policjantom. Można to zrobić na wiele sposobów i w każdej jednostce Policji w kraju. Takie podejście powoduje, że odbieramy przestępcom ich główny motyw – szantaż finansowy.
Zagrożenie karą za przestępstwo popełnione w cyberprzestrzeni zależy, oczywiście, od rodzaju tego przestępstwa. Najsurowiej karane są przestępstwa z kategorii publicznego prezentowania treści pornograficznych np. produkcja, utrwalanie lub sprowadzanie, przechowywanie lub posiadanie albo rozpowszechnianie treści pornograficznych z udziałem małoletniego zagrożone jest karą nawet do 12 lat pozbawienia wolności.
Czyny te, są jednym z priorytetowych kierunków walki z cyberzagrożeniami dla funkcjonariuszy Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości. Natomiast istotnym elementem odstraszającym potencjalnych przestępców od popełnienia danego czynu jest przede wszystkim świadomość o skuteczności organów ścigania oraz nieuchronności wymierzonej kary."
Fot. CBZC
