6 miesięcy za darmo autobusem w Rzeszowie?
Nie jest tajemnicą, że przez ostatnie lata ceny biletów na komunikację miejską w Rzeszowie dość mocno poszły w górę. Fakt ten postanowili wykorzystać cyberprzestępcy, którzy na Facebooku stworzyli fałszywy profil pod nazwą „Karta transportowa Rzeszów”, gdzie rzekomo można nabyć uprawnienia do korzystania z komunikacji miejskiej przez 6 miesięcy za darmo. To oczywiście oszustwo, o czym rzeszowski ratusz poinformował w swoich mediach społecznościowych.
„Profil 'Karta transportowa Rzeszów' to oszustwo. Pod żadnym pozorem nie klikajcie w linki, które zamieszcza ta strona. Zarząd Transportu Miejskiego w Rzeszowie ostrzega i objaśnia, że nie prowadzi takiej akcji. Klikanie w link może skutkować utratą danych, pieniędzy, a nawet uszkodzeniem sprzętu...” – napisali miejscy urzędnicy na Facebooku „Rzeszów – stolica innowacji”. „Uważajcie na siebie! Profil oczywiście zgłosiliśmy do FB i na policję” – dodali.
Urząd Miasta Rzeszowa poinformował także, że jeśli ktokolwiek został poszkodowany, powinien skontaktować się z ZTM-em pod numerem 17 86 60 383 i zgłosić sprawę policji.
Wygląda jak fałszywa, ale nabrać się można
Na pierwszy rzut oka profil "Karta transportowa Rzeszów" wygląda jak fałszywa strona i przynajmniej w teorii nikt nie powinien się nabrać. Mała liczba obserwujących, tylko kilka krótkich wpisów, zdjęcia słabej jakości i dziwny link w bio oraz oferta, która wydaje się zbyt piękna, aby była prawdziwa – te elementy powinny wzbudzić naszą czujność. Dlaczego zatem niektórzy mogą się nabrać?
W tym przypadku cyberprzestępcy bazują na dwóch elementach. Po pierwsze, zbliża się wrzesień, a co za tym idzie, okres, w którym należy odnowić uprawnienia do bezpłatnych przejazdów dla dzieci i młodzieży szkolnej z Rzeszowa. Po drugie, w mediach lokalnych co jakiś czas pojawiają się artykuły opisujące pomysły rzeszowskich radnych na bezpłatną komunikację. Po trzecie, oszuści podszywają się pod instytucję publiczną, w tym przypadku Zarząd Transportu Miejskiego w Rzeszowie, czyli podmiot, któremu się ufa.
Oczywiście nie zabrakło także elementu tzw. presji czasu. „Zdobądź kartę Rzeszów i korzystaj z darmowej komunikacji miejskiej przez 6 miesięcy bez doładowań! Rzeszowska Karta Miejska oferuje tylko 500 kart w ramach kampanii wsparcia. Nie przegap okazji, dziś jest ostatni dzień na złożenie wniosku. Kliknij poniższy link, aby otrzymać kartę” – czytamy na fałszywym profilu.
Cyberoszuści coraz bardziej wyrafinowani
Cyberoszuści z roku na rok stają się coraz bardziej wyrafinowani, stosując zaawansowane techniki manipulacji, które mają na celu przejęcie naszych danych osobowych, pieniędzy, a nawet tożsamości. Cyberoszuści wykorzystują przede wszystkim psychologiczne słabości użytkowników oraz ich niewystarczającą wiedzę na temat cyberbezpieczeństwa.
Jednym z najczęściej stosowanych przez oszustów narzędzi jest presja czasu, która skutecznie paraliżuje zdolność ofiary do racjonalnego myślenia. Wykorzystując fałszywe powiadomienia o niedopłatach, rzekome monity z banku lub prośby od znajomych o szybki przelew, przestępcy starają się wywołać panikę i skłonić użytkowników do nieprzemyślanego działania. Zdarza się, że w takich sytuacjach osoby poszkodowane klikają w złośliwe linki lub podają swoje dane dostępowe, co prowadzi do utraty środków finansowych lub przejęcia konta.
Równie popularną metodą jest tzw. spoofing i phishing, czyli podszywanie się pod zaufane instytucje lub osoby. Cyberprzestępcy rozsyłają wiadomości, które wyglądają jak oficjalne komunikaty od banków, urzędów czy firm kurierskich. Ich celem jest wyłudzenie danych osobowych lub numerów kart kredytowych. Niestety, zaawansowane techniki, jakimi się posługują, sprawiają, że wiele osób nie jest w stanie odróżnić fałszywej wiadomości od prawdziwej, co naraża je na poważne straty.
Zjawisko to jest szczególnie niebezpieczne w kontekście fałszywych sklepów internetowych. Oszuści tworzą witryny, które wyglądają jak legalne sklepy oferujące produkty w bardzo atrakcyjnych cenach. Często płatności mogą być realizowane jedynie przelewem bankowym, co utrudnia późniejsze odzyskanie pieniędzy. Po dokonaniu płatności towar nigdy nie dociera do kupującego, a strona sklepu często znika równie szybko, jak się pojawiła.
Manipulacje stosowane przez cyberoszustów są szczególnie skuteczne, ponieważ bazują na psychologicznych mechanizmach, takich jak złudne poczucie bezpieczeństwa czy brak świadomości ryzyka. Pomimo że użytkownicy sieci często czują się bezpieczni, korzystając z różnych usług online, to brak podstawowej wiedzy na temat zagrożeń sprawia, że stają się łatwym celem dla przestępców.
Zdjęcie: UM Rzeszowa