Elementy nowoczesnej ochrony infrastruktury krytycznej przed cyberzagrożeniami
Nowoczesne technologie, takie jak sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe, blockchain, IoT oraz chmura obliczeniowa, odgrywają kluczową rolę w ochronie infrastruktury krytycznej, w tym systemów automatyki przemysłowej.
Algorytmy AI analizują ogromne ilości danych w czasie rzeczywistym, wykrywając subtelne wzorce, które mogą wskazywać na próby cyberataków. Dzięki uczeniu maszynowemu systemy te potrafią adaptować się do dynamicznie zmieniającego się krajobrazu zagrożeń, identyfikując zarówno znane, jak i nowe rodzaje ataków.
Blockchain zapewnia niezmienną, zdecentralizowaną bazę danych, która znacząco zwiększa bezpieczeństwo systemów poprzez transparentność i odporność na manipulacje. Zastosowanie tej technologii jest szczególnie przydatne w zarządzaniu tożsamością, uwierzytelnianiu urządzeń oraz śledzeniu łańcucha dostaw oprogramowania.
Integracja IoT z infrastrukturą krytyczną umożliwia monitorowanie stanu technicznego urządzeń w czasie rzeczywistym. Czujniki rozmieszczone w kluczowych punktach sieci IT/OT pozwalają na szybkie wykrywanie awarii oraz stosowanie działań prewencyjnych, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo operacyjne.
Chmura obliczeniowa umożliwia centralizację zarządzania bezpieczeństwem oraz szybsze reagowanie na incydenty dzięki elastycznym zasobom obliczeniowym i skalowalności. Ułatwia również współpracę pomiędzy zespołami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo, co skraca czas odpowiedzi na zagrożenia.
Technologie te wspólnie tworzą fundament nowoczesnych systemów ochrony, adaptujących się do rosnących wyzwań związanych z cyberbezpieczeństwem w infrastrukturze krytycznej.
Jakie są najważniejsze wyzwania związane z wdrażaniem nowych technologii w ochronie infrastruktury krytycznej i systemów OT w Polsce?
- Zdecydowanie system SCADA, jego uszkodzenie lub przejęcie nad nim kontroli jest trenowane przez rosyjskie służby specjalne w zakresie działań sabotażowych w obiektach IK transportowej, energetycznej i wodociągów — powiedział Damian Szlachter, Ekspert ds. ochrony infrastruktury krytycznej, Polskie Towarzystwo Bezpieczeństwa Narodowego.
Cyberbezpieczeństwo systemów OT
Zapewnienie bezpieczeństwa systemów OT (Operational Technology) wymaga złożonego podejścia, które łączy zaawansowane technologie z przemyślaną architekturą sieciową. Kluczowym elementem skutecznej ochrony OT jest segmentacja sieci, umożliwiająca dostęp do krytycznych zasobów wyłącznie autoryzowanym osobom. Proces ten, wspierany przez kontrolę dostępu na poziomie portów i technologie VLAN w zarządzalnych przełącznikach, nie tylko izoluje wrażliwe systemy, ale także minimalizuje ryzyko wewnętrznego rozprzestrzeniania się zagrożeń.
Dla zwiększenia bezpieczeństwa operacyjnego, strefy DMZ-OT, które działają na styku sieci OT i IT, powinny być chronione dedykowanymi zaporami ogniowymi z funkcją inspekcji głębokiej pakietów (DPI). Ważne jest również szyfrowanie komunikacji przemysłowej opartej na protokołach takich jak Modbus czy DNP3, co zapewnia integralność i poufność danych.
Zdalny dostęp do systemów OT powinien być ograniczony, a jego bezpieczeństwo można zwiększyć poprzez VPN z dwuczynnikowym uwierzytelnieniem i czasowo ograniczonymi sesjami. Wraz ze wzrostem wykorzystania IoT w OT, regularne aktualizacje oprogramowania i segmentacja sieci IoT są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa.
Wyzwania dla ochrony systemów OT
Pomimo dostępności wielu wytycznych dotyczących ochrony sieci IT/OT, ich wdrażanie w starszych infrastrukturach, które działają nieprzerwanie od dekad, napotyka na liczne trudności. Głównym wyzwaniem jest tzw. dług technologiczny.
Starsze systemy, projektowane bez uwzględnienia współczesnych zagrożeń, wymagają modernizacji, co często jest czasochłonne. Segmentacja sieci oraz monitorowanie procesów bywają trudne do wdrożenia bez zakłócenia ciągłości operacyjnej.
Dodatkowo, istnieje luka kompetencyjna między specjalistami IT a inżynierami przemysłowymi, co utrudnia interdyscyplinarną współpracę. Planowanie inwestycji w cyberbezpieczeństwo także nastręcza problemów.
Organizacje muszą podejmować decyzje budżetowe z myślą o długofalowych potrzebach, jednak często pojawiają się błędy wynikające z presji czasowej lub procedur. Przykładem jest wprowadzenie zaawansowanych technologii bez wcześniejszej segmentacji sieci, co prowadzi do konieczności kosztownych poprawek lub ponownych inwestycji.
Jakie są najczęstsze problemy przy wdrażaniu nowoczesnych technologii w starszych systemach OT? Jakie strategie mogą pomóc zminimalizować negatywny wpływ modernizacji sieci na ciągłość operacyjną?
- W mojej ocenie największa trudność to decyzja o wyborze dostawcy nowoczesnych technologii do wsparcia systemów OT, chodzi o wybór takiego producent, którego rozwiązanie nie pozwolą na zdalną nieautoryzowaną ingerencję w system OT, która może doprowadzić do powstanie krytycznych incydentów lub zatrzymania ciągłości działania. W przypadku wymiany starszych systemów OT na rozwiązania nowych technologii zawsze priorytetem powinna być kompatybilność systemów oraz ograniczenie ryzyka związanego z serwisem tego typu urządzeń poprzez system IT - przekazał ekspert ds. ochrony infrastruktury krytycznej, Polskie Towarzystwo Bezpieczeństwa Narodowego.
Źródło: bezpieczeństwopolskie.pl
Weź udział w Kongresie Bezpieczeństwo Polski — Total Security
"Security Magazine" jest patronem medialnym tego wydarzenia.