Kim tak naprawdę jest haker?
Jakie cechy posiadają osoby przeprowadzające takie ataki? Co motywuje hakerów do atakowania Twojej firmy? Jakie działania można podjąć, aby wzmocnić ochronę przed tego typu zagrożeniami?
Hakerzy, zgodnie z powszechną definicją to osoby lub grupy posiadające zaawansowane umiejętności technologiczne, które wykorzystują do różnych celów — od odkrywania luk w systemach po ataki na firmy. Według badań KPMG, ponad 69% obserwowanych ataków ma charakter zorganizowany i jest przeprowadzane przez grupy, które przypominają korporacyjne struktury. Zamiast pojedynczych osób, mamy do czynienia z zespołami ekspertów, którzy współpracują, by osiągnąć konkretne cele — od kradzieży danych po przeprowadzanie kampanii ransomware.
Dziś skoncentrujemy się na tym, jakie cechy posiada człowiek wykonujący taką pracę po drugiej stronie ekranu, jakie motywacje nim kierują oraz jakie ryzyko niesie dla innych firm.
Motywacje i cechy cyberprzestępców
Badania opublikowane w czasopiśmie „Computers in Human Behavior” sugerują, że osoby przeprowadzające cyberataki często wykazują cechy osobowości związane z tzw. mroczną triadą. Cechy te obejmują brak empatii, wysoką potrzebę kontroli, zdolność do manipulacji i skłonność do podejmowania ryzyka. Dzięki temu potrafią realizować długotrwałe i skomplikowane ataki, nie przejmując się konsekwencjami swoich działań. Dodatkowo często cechują się dużą cierpliwością i zdolnością do konsekwentnego dążenia do celu, co sprawia, że są szczególnie niebezpieczne.
Warto wspomnieć, że hakerzy korzystają z różnorodnych algorytmów automatyzacji i botów, które działają bez żadnych ograniczeń etycznych — realizują jedynie powierzone im zadania, co sprawia, że ataki te stają się jeszcze bardziej nieprzewidywalne i efektywne. Dla firm oznacza to poważne konsekwencje, takie jak trudności w wykrywaniu zagrożeń w czasie rzeczywistym, zwiększone ryzyko finansowe oraz straty reputacyjne. Automatyzacja ataków pozwala również cyberprzestępcom działać na większą skalę i z większą szybkością, co wymusza na firmach potrzebę wdrażania zaawansowanych rozwiązań obronnych, by przeciwdziałać tym zagrożeniom.
Jakie są główne czynniki motywujące ich działania i dlaczego mogą chcieć atakować Twoją firmę? Przyjrzyjmy się temu bliżej.
Motywacje hakerów można sprowadzić do kilku podstawowych kategorii:
1. Pieniądze – To najczęstsza motywacja. Przestępcy chcą wyłudzić od firmy okup za odszyfrowanie danych (ransomware), ukraść dane kart płatniczych lub sprzedawać wykradzione dane na czarnym rynku.
2. Rozgłos – Niektórzy hakerzy atakują, aby zdobyć sławę. Publikują swoje wyczyny, by zwrócić uwagę świata. Dla nich atak na firmę to jak zdobycie wierzchołka góry — dowód na ich skuteczność.
3. Ideologia – Haktywiści atakują firmy, które postrzegają jako niemoralne lub sprzeczne z ich światopoglądem. Mogą to być korporacje niszczące środowisko, firmy wspierające kontrowersyjne działania czy rządy łamiące prawa człowieka.
4. Zemsta lub rywalizacja – Były pracownik, konkurencja lub ktokolwiek poczuwający się poszkodowany przez firmę może szukać sposobu na odwet. Inni traktują cyberprzestępczość jako formę rywalizacji — próbują pokonać zabezpieczenia i dowieść swojej wyższości.
Jak chronić swoją firmę?
Klucz do ochrony przed cyberprzestępcami tkwi w zrozumieniu ich sposobu myślenia, a jednym z ważniejszych elementów tego procesu jest zdawanie sobie sprawy ze zjawiska cyberdecepcji. Cyberdecepcja może przybierać różne formy, na przykład fałszywych e-maili od rzekomych partnerów biznesowych, które mają na celu wyłudzenie danych lub wprowadzenie złośliwego oprogramowania do systemu firmy.
Cyberprzestępcy często podstępnie manipulują ludźmi, wykorzystując ich zaufanie i brak wiedzy technicznej, aby ofiary nie zauważyły, że dochodzi do ataku. Cyberdecepcja polega na manipulacji informacjami i wprowadzaniu ofiar w błąd w celu osiągnięcia określonych korzyści, takich jak kradzież danych lub pieniędzy. Warto nie tylko rozumieć, czym jest cyberdecepcja, ale także działać proaktywnie — nie czekać na skutki ataków, lecz przystępować do aktywnej obrony. Im lepiej wiesz, jak działają cyberprzestępcy, tym łatwiej możesz budować skuteczne strategie obrony.
Oto kilka praktycznych kroków:
Edukacja pracowników - Naucz swoich pracowników rozpoznawać techniki socjotechniczne. Regularne szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa mogą znacząco zmniejszyć ryzyko ataku.
Zabezpieczenia techniczne — Regularnie aktualizuj oprogramowanie, stosuj silne hasła i wielopoziomowe uwierzytelnianie. To podstawa, która zniechęca wielu cyberprzestępców.
Stała analiza zagrożeń - Monitoruj potencjalne zagrożenia, analizuj luki w zabezpieczeniach i stale doskonal swoje procedury. Cyberbezpieczeństwo to nie jednorazowy proces, a ciągła walka z nowymi zagrożeniami.
Podsumowując, cyberprzestępcy to złożone jednostki o specyficznych cechach osobowości, które umożliwiają im realizację długotrwałych i zaawansowanych ataków. Ich działania motywowane są różnymi czynnikami, takimi jak zysk finansowy, potrzeba rozgłosu, ideologia czy chęć zemsty. Skuteczna obrona przed tego rodzaju zagrożeniami wymaga nie tylko świadomości, ale także proaktywnego podejścia, obejmującego edukację pracowników, zastosowanie nowoczesnych zabezpieczeń technicznych oraz stałe monitorowanie zagrożeń.