Organizacja musi być (cyber)bezpieczena
Cyberbezpieczeństwo jest praktycznie niewidocznym procesem, w którym najczęściej niepożądane sytuacje (incydenty) są zauważalne przez organizację. Odwrotnie niż przykładowo procesy produkcji, gdzie większość etapów możemy zweryfikować, zmienić czy zoptymalizować a efekty pracy są namacalne. Dodatkowym elementem rozpraszającym uwagę jest zmienność środowiska IT – w dobie galopującej cyfryzacji, rozwią-zania popularne dzisiaj, jutro będą dinozaurami na cmentarzu technologicznym. To oczywiście skrajności, ale dobrze obrazujące postęp całego sektora. Dodatkowo wielowątkowość – różnego rodzaju ataki przeprowadzone na wiele różnych sposobów, możliwości wewnętrzne i zewnętrzne przedsiębiorstwa oraz inne elementy składają się na wyzwanie jakim jest opracowanie strategii cyberbezpieczeństwa.
Aby organizacja była (cyber)bezpieczena koniecznym jest zastosowanie dużej ilości zabezpieczeń: (1) technicznych, tj. narzędzia, systemy, itp, (2) teoretycznych, czyli godziny szkoleń dla użytkowników, wdrożenia i weryfikacji procesów. Przy codziennym monitorowaniu zmiennych i wszystkich elementów układanki. Co zrobić, aby wdrożone rozwiązania nie okazały się fiaskiem? Jak skutecznie inwestować w cyberbezpieczeństwo? Jak realizować bezpieczne procesy? Aby zrozumieć znaczenie cyberbezpieczeństwa, należy najpierw zdać sobie sprawę z zagrożeń, z jakimi mamy do czynienia w codziennym życiu.
Ataki cybernetyczne przybierają różnego rodzaju formy, takie jak kradzież danych, wyłudzanie informacji, ataki hakerskie czy złośliwe oprogramowanie. Organizacje, bez względu na ich rozmiar i branżę, są podatne na wspomniane zagrożenia. Wiele organizacji przechowuje swoje wrażliwe dane, takie jak informacje klientów, dane finansowe czy tajemnice handlowe, które są niezwykle atrakcyjne dla cyberprzestępców. Ataki na infrastrukturę krytyczną organizacji mogą prowadzić do przerwania działalności, utraty dochodów i poważnych szkód dla reputacji firmy. Dlatego konieczne jest podjęcie działań w celu ochrony systemów i danych.
Na co warto zwrócić uwagę?
Inwestowanie w cyberbezpieczeństwo to nie tylko zakup, ale również wdrożenie odpowiednich narzędzi, technologii, ale również to kompleksowy proces, który obejmuje świadomość pracowników, polityki bezpieczeństwa, zarządzanie ryzykiem oraz ciągłe monitorowanie. Kluczowym elementem jest edukacja załogi, ponieważ to oni są pierwszą linią obrony przed atakami. Szkolenia z zakresu świadomości pomagają pracownikom rozpoznawać zagrożenia, takie jak phishing czy złośliwe załączniki oraz podejmować odpowiednie środki ostrożności czy raportować anomalie.
Jednak proces nie kończy się na użytkowniku i konieczne jest zainwestowanie w narzędzia, które mają wspierać procesy w wykrywaniu, blokowaniu i monitorowaniu zdarzeń niepożądanych w całej infrastrukturze, procesach oraz środowisku organizacji. Ponadto, konieczne jest wdrażanie polityk bezpieczeństwa, które określają zakres funkcjonowania firmy, procedury i zasady korzystania z technologii w miejscu pracy.
Regularne audyty bezpieczeństwa pomagają identyfikować luki i słabe punkty, które mogą zostać wykorzystane przez nieuprawnione osoby. Kluczowe jest również tworzenie kopii zapasowych danych, aby móc szybko przywrócić system w przypadku ataku lub awarii. Ostatecznie równie ważnym elementem jest wykorzystywanie dobrych praktyk rynkowych oraz standardów bezpieczeństwa, takich jak ISO 27001, CIS Benchmarki oraz NIST. Te standardy stanowią wytyczne i ramy odnoszące się do różnych aspektów bezpieczeństwa informacji i infrastruktury technologicznej. Wszystkie powyższe rozważania to dopiero wstęp do dalszych działań jakie organizacja musi podjąć, aby być bezpieczną.
Warto zastanowić się na tym, co uznajemy za skuteczną inwestycję oraz czym ona sama jest? Drugi element jest dużo łatwiejszy do oceny – inwestycja w cyberbezpieczeństwo to po prostu wdrożenie nowej lub dodatkowej technologii czy przeszkolenie użytkowników w organizacji. Z drugiej strony na ile takie podejście jest skuteczne wymaga głębszego zastanowienia.
Przyjmijmy dwa scenariusze dla naszego rozważania:
1) zmniejszenie liczby wykrywanych incydentów lub ich całkowity brak;
2) zwiększenie liczby pojawiających się incydentów (wzrost wykrywania).
Oba założenia są zarazem poprawne i błędne, a my musimy znaleźć na to złoty środek. Pierwszy scenariusz generuje w nas poczucie bezpieczeństwa oraz potencjalnie może wskazywać błędy w planowaniu czy samym wdrożeniu, gdyż nie ma takiej możliwości, aby zdarzenia niepożądane nie występowały w firmie. Co za tym idzie – zagrożenie istnieje tylko jeszcze nie wiemy jakie. Drugie zaś generuje masę dodatkowej, nikomu niepotrzebnej pracy, gdzie nie skupiamy się na szczegółach i istnieje ryzyko przeoczenia katastrofalnego w skutkach zdarzenia.
Kryteria sukcesu
Każda organizacja, niezależnie od jej wielkości, musi opracować swoją własną ścieżkę rozwoju poziomu cyberbezpieczeństwa i na jej bazie wykreować mierzalne kryteria sukcesu. Z pomocą przybywa wtedy możliwość przeprowadzenie analizy ryzyka środowiska wewnętrznego i zewnętrznego – warto zwrócić uwagę, ile mamy własnych systemów (wdrażanych w naszym wewnętrznym środowisku) a ile kupujemy od dostawców (np. rozwiązania chmuro-we czy SaaSowe).
Na własne środowisko mamy realny wpływ i to od nas zależy jak ono jest bezpieczne, dzięki czemu bezpieczeństwo jest w mierzalne. Chmurowe lub odmiejscowione rozwiązania są bardzo często niezależne od wewnętrznych służb IT zatrudnionych w organizacji, przez co mamy mniejszy wpływ na cyberbezpieczeństwo – np. zarządzamy tylko systemem operacyjnym, a od poziomu wirtualizatora zarządza dostawca. Co przekłada się na możliwości lub ich brak w kontekście rozwoju procesów cyberbezpieczeństwa w organizacji.
Cyberbezpieczeństwo jako proces
Jednak samo wdrożenie odpowiednich zabezpieczeń i procedur nie wystarcza. Cyberbezpieczeństwo to proces ciągły i dynamiczny. Zagrożenia ewoluują, a cyberprzestępcy stale szukają nowych sposobów ataku. Dlatego niezbędne jest ciągłe monitorowanie i aktualizacja systemów zabezpieczeń. Regularne testy penetracyjne i analiza ryzyka pozwalają identyfikować słabe punkty i podejmować odpowiednie działania w celu ich naprawy. Dlatego pierwotnie inwestycja w cyberbezpieczeństwo może się wydawać się kosztowna, zwłaszcza dla mniejszych organizacji o ograniczonym budżecie. Jednak koszty związane z atakiem hackerskim, utratą danych, przerwą w działalności czy szkodami dla reputacji mogą być znacznie wyższe. Wiele firm, które padły ofiarą ataku, boryka się z poważnymi konsekwencjami, które mogą prowadzić do ich upadku. Inwestycja w cyberbezpieczeństwo to zatem rodzaj „ubezpieczenia”, które minimalizuje ryzyko i chroni naszą działalność.
Podsumowując, inwestycja w cyberbezpieczeństwo to „niewidzialne ubezpieczenie” naszego biznesu. Odpowiednie środki ochrony, edukacja pracowników i ciągłe monitorowanie są kluczowe w dzisiejszym dynamicznym środowisku cybernetycznym. Koszty związane z inwestycją w cyberbezpieczeństwo są niewątpliwie uzasadnione, biorąc pod uwagę potencjalne skutki ataków. Zapewnienie bezpieczeństwa osób oraz mienia w erze cyfrowej to nie tylko obowiązek, ale również kluczowy czynnik sukcesu dla każdej organizacji a wszelkie rozważania to dopiero wierzchołek góry lodowej i często uproszczenie tematu, który dopiero zgłębiony pozwala rozwiać wszelkie wątpliwości i daje odpowiedź czy wystarczy naszej organizacji akceptacja ryzyka czy musimy poczynić nakłady na cyberbezpieczeństwo.
