Z boiska prosto do aresztu
Kasatkin, znany fanom koszykówki głównie z krótkiego epizodu w amerykańskiej lidze uniwersyteckiej NCAA, po którym wrócił do Rosji i przez kilka sezonów grał w MBA-MAI, został zatrzymany 21 czerwca na lotnisku Charles'a de Gaulle’a w Paryżu. W podróży towarzyszyła mu narzeczona, a wyjazd do Francji miał być, jak twierdzi jego obrońca, zwykłym urlopem. Zamiast wakacji trafił jednak do aresztu — teraz Stany Zjednoczone chcą jego ekstradycji, by postawić go przed sądem za udział w spisku mającym na celu oszustwo komputerowe. Według amerykańskich służb Kasatkin miał pełnić funkcję negocjatora w gangu ransomware, który w szczytowym momencie miał na koncie ataki na setki firm i instytucji, a nawet dwie agencje federalne w Stanach Zjednoczonych. Choć prokuratura nie ujawnia, o który gang chodzi, wiele wskazuje na grupę Conti — jedną z najsłynniejszych ekip cyberprzestępczych, która powstała po rozpadzie Ryuka i działała do 2022 roku, kiedy to wewnętrzne dane grupy wyciekły do sieci, paraliżując jej działalność.
Rodzina i adwokat odpierają zarzuty
Kasatkin od początku zaprzecza, że miał cokolwiek wspólnego z cyberatakami. Jego francuski prawnik, Frédéric Bélot, twierdzi, że cała sprawa to absurd i efekt nieporozumienia. Zgodnie z jego wersją rosyjski sportowiec miał kupić używany komputer, na którym znajdowały się ślady działań hakerskich — ale on sam nie miał pojęcia o ich istnieniu. Według adwokata Kasatkin nie tylko nie negocjował żadnych okupów, ale nawet nie potrafi samodzielnie zainstalować aplikacji. Rodzina i obrońcy powtarzają, że Daniił jest niewinny i padł ofiarą tego, że ktoś użył starego sprzętu jako przykrywki. Mało tego — według nich rosyjski koszykarz jest kompletnie „bezużyteczny z komputerami” i nie miał technicznej wiedzy, by w jakikolwiek sposób uczestniczyć w atakach ransomware.
Ślad większej operacji
Aresztowanie Kasatkina zbiegło się w czasie z inną głośną akcją francuskich służb. Kilka tygodni wcześniej policja rozbiła grupę powiązaną z forum BreachForums, znanym z handlu skradzionymi bazami danych. Wśród zatrzymanych znaleźli się hakerzy używający pseudonimów IntelBroker i ShinyHunters — oba te nicki przewijały się wcześniej w poważnych wyciekach danych firm i instytucji. Choć brak oficjalnego potwierdzenia, czy sprawa Kasatkina ma z tym związek, dla organów ścigania to kolejny dowód, że granica między przestępczością cyfrową a światem offline nie istnieje. Negocjatorzy ransomware, brokerzy danych czy hakerzy często podróżują swobodnie po świecie, licząc na to, że za granicą pozostaną anonimowi. Coraz częściej jednak trafiają na listy poszukiwanych.
Dla samego Kasatkina to nagły i dramatyczny zwrot w karierze. Z parkietu MBA-MAI i studenckich boisk Penn State trafił do celi we Francji. Teraz czeka go batalia prawna o uniknięcie ekstradycji do USA. Jeśli amerykański sąd uzna go winnym udziału w zorganizowanym cyberprzestępstwie, może grozić mu wieloletni wyrok.
